bron: De redactie
Het artikel:
Het artikel:
Citaat:
|
Er hangen donkere wolken boven het Spaanse koningshuis. Volgens een peiling van het Spaanse dagblad El Mundo wil meer dan de helft van de Spanjaarden terug naar een republiek. Meer dan 60 procent is voorstander van het aftreden van de koning. Anderen vragen zich luidop af of het geen tijd is om het voorbeeld van Beatrix en Albert te volgen, of zelfs een stap verder te gaan en gewoon een einde maken aan de monarchie. Van de hemel naar de hel Van een uiterst populaire koning, die 38 jaar geleden door de Spanjaarden beschouwd werd als de vader van de Spaanse democratie, heeft de populariteit van de 76-jarige koning een historisch dieptepunt bereikt. De jonge Juan Carlos, die door dictator generaal Franco werd gekozen als opvolger, koos in 1981 tijdens een poging tot staatsgreep van ontevreden militairen, resoluut voor democratie. De overgang van dictatuur naar democratie verliep zonder bloedvergieten en dat was voor veel Spanjaarden belangrijker dan te bekvechten over republiek of monarchie als staatssysteem. De jonge Spaanse koning had heel Spanje positief verrast en zijn populariteit bleek onaantastbaar. En dan was het plots afgelopen. De laatste safari Begin 2012 publiceerden de Spaanse kranten een foto van de Spaanse vorst, poserend met geweer bij een dode olifant in Botswana. De aanleiding was een peperdure jachttrip, een luxe uitstapje dat aan het licht kwam nadat de koning in zijn vakantieverblijf ongelukkig over de trap struikelde en zijn rechterheup op drie plaatsen brak. Het nieuws sloeg in als een bom. Zelfs verbeten koningsgezinden waren woedend, want hoe kon de koning, in het midden van de zwaarste economische crisis die Spanje in decennia treft, in Afrika op olifanten gaan jagen. De koning was zijn gevoel voor de realiteit kwijt en vergat bovendien ook nog eens dat hij erevoorzitter van de Spaanse afdeling van het Wereld Natuur Fonds is. Don Juan (Carlos) Door het jachtongeval, kwam ook aan het licht dat Juan Carlos in Botswana op stap was met een Duitse prinses, Corinna zu Zayn-Wittgenstein. Zijn wereldse uitspattingen werden hem tot dan altijd vergeven, maar plots was de tolerantie verdwenen en toonden de Spanjaarden zelfs medelijden voor de eenzaamste vrouw van Spanje, de vernederde koningin Sofía. De koning probeerde de schade te beperken door zijn excuses aan te bieden, maar het was te laat. Het volgende koninklijke schandaal zou niet lang op zich laten wachten. Een niet zo voorbeeldige schoonzoon De ooit voorbeeldige schoonzoon van de koning, Iñaki Urdangarin, echtgenoot van prinses Cristina, verdween plots van de koninklijke familiefotos. Urdangarin zou overheidsinstanties extra hoge rekeningen hebben gestuurd voor niet of maar gedeeltelijk geleverde diensten. De extra inkomsten werden weggesluisd naar bankrekeningen in belastingparadijzen. Het Spaanse gerecht zal hem binnenkort aanklagen voor zes strafbare feiten, waarvoor hij in totaal 23 jaar celstraf kan krijgen. Prinses Cristina zou niet op de hoogte geweest zijn van de handelingen van haar echtgenoot, maar zij deelde wel een ander bedrijf met hem, gebruikt voor het witwassen van kapitaal. Net dinsdagmorgen is prinses Cristina daarvoor in staat van beschuldiging gesteld. Ze kan dus, net als haar echtgenoot, in de beklaagdenbank kunnen belanden. Een heel vervelende situatie in een land waar de kloof tussen arm en rijk in sneltempo vergroot en steeds zichtbaarder wordt. Artikel 54 Het imago van de koning is bijzonder negatief bij de jeugd. De helft van de hen is werkloos en voor sommigen is Juan Carlos eerder de onschendbare peetvader van een maffiaclan dan het symbool van een moderne democratie. Er bestaat een groeiend gevoel dat het Spaanse gerecht partijdig is. De corruptieschandalen waarbij politici betrokken zijn stapelen zich op en men wacht wat het gerecht zal beslissen. De koning staat boven de wet want artikel 54 van de Spaanse grondwet stelt heel duidelijk dat hij onschendbaar is en geen verantwoording hoeft af te leggen. Tot voor kort hadden de Spanjaarden geen flauw idee hoeveel hun monarchie kost. De cijfers werden al 38 jaar geheim gehouden. Een paar maanden na het jachtschandaal, gaf het koningshuis voor het eerst de werkingskosten van het paleis vrij: 8,2 miljoen euro voor 2012. Volgens Joan Tarda, een Catalaanse volksvertegenwoordiger geeft de koning maar een deel van de cijfers vrij en zou het Spaanse koningshuis in werkelijkheid jaarlijks bijna 100 miljoen euro kosten. Spijtig genoeg is het onmogelijk om de cijfers te verifiëren, omdat geen enkele overheidsinstelling de totale kostprijs van de Spaanse monarchie controleert. De opvolging Koning Juan Carlos laat niets los over een mogelijke opvolging door zijn zoon Felipe. De voorbeeldige kroonprins en prinses Letizia leggen geen verklaringen af, worden zorgvuldig afgeschermd voor de pers en zijn nu het uitstalraam van de Spaanse monarchie, maar het is niet zeker dat zij de tanende populariteit van het koningshuis kunnen redden. In november werd prinses Letizia tijdens een prijsuitreiking in Valencia onthaald op luidruchtig protest van families van zwaar gehandicapten, die geen staatstoelage meer krijgen. Het koppel kreeg het voorbije jaar bij officiële gelegenheden regelmatig te maken met dit soort woelige ontvangstcomités. De PSOE (socialisten) en de Partido Popular (conservatieve partij), de twee partijen die in Spanje afwisselend regeren hadden het tot voor kort op een stilzwijgend akkoord gegooid, om de monarchie niet in vraag te stellen, om zo het politieke evenwicht niet te verstoren. Sinds het jachtschandaal zijn de meningen over de monarchie in beide partijen verdeeld. Tijdens een partijcongres van de PSOE in november, floten jonge partijleden in de zaal leden van de partijtop weg, toen die voorzichtig voorstelden om de tanende Spaanse monarchie te steunen. Jachttrofeeën en wapens De peiling van El Mundo werd na de kerstboodschap van de koning uitgevoerd. In de boodschap legt de Spaanse vorst de nadruk op voorbeeldigheid en transparantie. Dit komt enkele weken na bekend werd dat Juan Carlos op het koninklijk domein la Zarzuela een jachtpavilioen liet bouwen voor zijn uitgebreide collectie jachttrofeeën en wapens. De kostprijs - 3,4 miljoen euro - wordt volledig gedragen door het ministerie voor monumenten en landschappen. In een persbericht verdedigde het paleis zich door te stellen dat het normaal is dat een koning over een jachtpaviljoen beschikt. Op een moment van nooit eerder gekende besparingen, is dit natuurlijk niet het meest overtuigende argument van een koningshuis dat zich zorgen zou moeten maken over haar dalende populariteit. Als we de peiling mogen geloven, ziet de toekomst er niet rooskleurig uit voor Juan Carlos, want 7 op 10 Spanjaarden zijn van mening dat de koning zijn verloren prestige onmogelijk terug kan winnen. Het is nu afwachten wat de rechter beslist over de rol van prinses Cristina in de zaak Urdangarin. |